Ca. 90 vrienden van Twickel waren op 5 november aanwezig bij de boeiende najaarslezing: “Archeologische vondsten in Azelo en Oele”, door onderzoeksleider Drs. Huub Scholten Lubberink, Senior projectleider van RAAP Oost-Nederland. De afgelopen jaren heeft de Gasunie een nieuwe aardgasgasleiding gelegd in de omgeving van Borne en Delden. Tijdens deze werkzaamheden zijn er veel archeologische vondsten gedaan. De Gasunie heeft RAAP Oost Nederland gevraagd deze in kaart te brengen en de resultaten te rapporteren.
De heer Scholten Lubberink voerde ons terug naar het archeologisch verleden van Azelo en Oele. Helaas beperkte het onderzoek zich aan weerszijden langs het traject van de aan te leggen pijpleiding. Regelmatig refereerde hij daarbij aan de opgravingen in de Bornse Maten waar hij een paar jaar geleden opgravingen heeft verricht naar vroegere bewoning van mensen in dit gebied. De eerste sporen van bewoning in Twente zijn ongeveer 100.000 jaar oud en misschien wel ouder. Het waren waarschijnlijk Neanderthalers. Dit is vastgesteld aan de hand van vuurstenen artefacten waaronder een vuistbijl.
De vondsten in Azelo en Oele besloegen de periode 800 voor Christus tot 1500 na Christus. Een zeer opzienbarende vondst was een bronzen mantelspeld of fibula uit de vroeg Romeinse tijd (12 tot 70 na Chr.) gevonden in een graf, zie unieke foto. Deze speld werd vooral gedragen door romeinse soldaten, maar in onze streken voornamelijk gevonden in de graven van Germaanse vrouwen. Een andere bijzondere vondst was uit een iets latere tijd in een diepe Germaanse waterput uit 272 na Christus. Dit kon worden vastgesteld uit jaarringonderzoek van het bewaard gebleven hout. De put bevatte naast aardewerkscherven ook 12 bronzen voorwerpen uit de Romeinse tijd.  Het ging om schroot dat waarschijnlijk bijeen lag om te worden omgesmolten. Bijzonder zijn enkele fragmenten van wijnzeven. Het fraaiste is echter het handvat van een scheplepel met de afbeelding van een romeinse godin. Het is de grootste vondst van Romeinse bronzen voorwerpen in Twente. De foto’s zijn welwillend door RAAP ter beschikking gesteld. (Ga met de muis over de afbeelding voor de bijbehorende ondertitel)

RAAP is het grootste onafhankelijke onderzoeks- en adviesbureau voor archeologie en cultuurhistorie in Nederland. Wij adviseren overheden, bedrijven en particulieren in heel Nederland en Vlaanderen. RAAP werkt ruim 25 jaar rechtstreeks voor opdrachtgevers. Zij weten alle vragen over archeologie, cultuurhistorie, erfgoed en omgevingsvergunning te vertalen naar gewenste diensten en producten. Zij verzorgen hierover ook veel publiekspresentaties.

In  2011 hebben we in het voorjaarsnummer van het Twickelblad aandacht besteed aan dit onderzoek. Zie het betreffende nummer van de Twickelblad pagina, elders te vinden op de website.