Christine Sinninghe Damsté gaf een boeiende lezing over de rol van de buitenplaats in de opvoeding van kinderen uit de 19e eeuwse adellijke- en patriciërsfamilies. Zij ging speciaal in op de jeugd van Marie (1855), George (1856) en Rodolphe(1858) van Heeckeren van Wassenaer, die een deel van hun jeugd doorbrachten op kasteel Twickel.
Vanuit haar interesse voor historische pedagogiek deed Christine een onderzoek naar hun jeugd; ze las hun kinderboeken en bestudeerde kasboeken, agenda’s, schriften en briefwisselingen in het huisarchief van Twickel. M.n. de schriften met opstellen van George wekten haar bijzondere interesse en deden haar besluiten het boek ‘Jonker in de 19e eeuw’ te schrijven, waarin George van Heeckeren van Wassenaer de hoofdrol speelt. Christine wist tijdens de avondvullende voordracht haar enthousiasme over dit onderwerp over te brengen op het 100 koppige publiek.
—Christine vergelijkt de ontwikkeling in tuinaanleg in de 19e eeuw met de ontwikkeling in de opvoeding van de adellijke kinderen. Van de Franse strakke geometrische tuinstijl in de 17e/18e eeuw naar de meer vrije Engelse romantische tuin met fantasie, bosschages, vijvers, beekjes eind 18e begin 19e eeuw. Ook de ideeën van de Franse verlichtingsfilosoof Rousseau (1712-1778) hebben invloed op de opvoeding: ‘een kind heeft vrijheid nodig heeft om zich te kunnen ontplooien, zonder dwang of straf, zonder haast, in de provincie, ver van het ijdele stadsleven, geïsoleerd en in verbondenheid met de natuur. Kinderen moeten als planten worden geleid en niet gesnoeid, zoals een tuinman dit doet’. De vader, Jacob Derk Carel, was een zorgzaam opvoeder en kon zich kennelijk goed vinden in de ideeën van Rousseau. De romantische tuinen speelden dan ook een grote rol in de opvoeding en de kinderen hadden zelfs een speelhuis in de vorm van een klein boerderijtje. Verzorging van dieren werd gezien als een belangrijk element, m.n. de ezel. De opvoeding en het onderwijs was van een zeer hoog niveau mede door de Engelse gouvernante miss Muller en de Deldense onderwijzer Ressing (je zou er nu nog jalours op worden), maar vond wel plaats strikt gescheiden van het gewone volk, dat in die tijd vrijwel geen scholing kreeg. De kinderen werden uitgedaagd om opstellen te schrijven in het Engels over onderwerpen zoals menselijke eigenschappen, religie, feestelijke gebeurtenissen op Twickel etc.—-
Tenslotte bleef er genoeg stof over om Christine nog een keer te laten terugkomen voor een vervolg op dit interessante thema.
U kent de boeiende schrijfstijl van Christine Sinninghe Damsté van de diverse artikelen in het Twickelblad, die de afgelopen jaren van haar hand verschenen. Het boek is te koop in o.a. de Landgoedwinkel.
Voor meer informatie over het boek zie: www.jonkerinde19eeeuw.nl
Christine Sinninghe Damsté heeft als specialiteit antiek speelgoed en is sinds 1985 werkzaam als vrijwilliger op kasteel Twickel. Zij begon destijds met de inventarisatie van het speelgoed van de drie kinderen van Heeckeren
